Τι σε γερνάει περισσότερο και από το κάπνισμα;

ΚΑΙ ΟΙ ΕΡΕΥΝΕΣ ΛΕΝΕ ότι είναι….η ζάχαρη, και πιο συγκεκριμένα η γλυκοζυλίωση!

Εκτός από την τοξικότητα της ζάχαρης που έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα παθήσεων όπως είναι ο διαβήτης τύπου 2 και η καρδιοπάθεια, υπάρχει ένα άλλο δεινό που προξενεί η ζάχαρη: επιταχύνει τη γήρανση μέσω μιας διαδικασίας που λέγεται γλυκοζυλίωση.

Όσο περίεργο και αν σας φαίνεται έρευνες έχουν δείξει πώς η γλυκόζη βλάπτει σοβαρά τις πρωτεΐνες και χαλάει το δέρμα. Για την ακρίβεια η γλυκοζυλίωση των ιστών είναι ένοχη για το 50% της ενδογενούς γήρανσης.

Τι είναι η γλυκοζυλίωση;

Η γλυκόζη, το ‘ζάχαρο’ του αίματος όπως αποκαλείται, δεν πρέπει να είναι σε υψηλή συγκέντρωση στο αίμα για πολλούς λόγους. Όταν η γλυκόζη είναι πάνω από τα 170-180 mg/dl, διέρχεται μέσω της λειτουργίας των νεφρών στα ούρα παρασύροντας αρκετό νερό. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι διαβητικοί τύπου 2, όσοι δηλαδή πάσχουν από υψηλό ‘ζάχαρο’, έχουν συχνοουρία, αφυδάτωση και ασυνήθιστη δίψα. Επίσης, τα άτομα αυτά εξαντλούνται σχετικά γρήγορα σε σχέση με έναν άνθρωπο με φυσιολογική καμπύλη ζάχαρου καθώς η γλυκόζη «κολλάει» στην αιμοσφαιρίνη, την πρωτεΐνη που μεταφέρει το οξυγόνο στους ιστούς και την εμποδίζει να κάνει σωστά τη δουλειά της.

Γενικότερα, η γλυκόζη προσκολλάται σε όλες τις πρωτεΐνες του αίματος, ένα φαινόμενο που ονομάζεται γλυκοζυλίωση. Μ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται δομές που μπορεί να βλάψουν την λειτουργία των κυττάρων και να επιταχύνουν τη γήρανση. Όσο περισσότερη γλυκόζη κυκλοφορεί στο αίμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η γλυκοζυλίωση κι αυτό δεν αφορά μόνο τους διαβητικούς αλλά όλους.

Η φρουκτόζη, το γλυκό μόριο της ζάχαρης , είναι 7 φορές πιο ισχυρό από το τμήμα της γλυκόζης, σχηματίζοντας ρίζες οξυγόνου που οδηγούν σε υψηλότερα ποσοστά καταστροφής των κυττάρων.

Η γλυκοζυλίωση συνεισφέρει σημαντικά στην ακαμψία και στην απώλεια της ελαστικότητας του σώματος, κάτι που παρατηρείται σε γερασμένους ιστούς. Για παράδειγμα, το κολλαγόνο, ο εύκαμπτος συνδετικός ιστός που κρατάει το σώμα ενωμένο είναι μία από τις πρώτες πρωτεΐνες που επηρεάζονται. Όταν η γλυκοζυλίωση συμβαίνει στο κολλαγόνο βλάπτει τόσο το ίδιο όσο και τα κύτταρα που το παράγουν. Το τελικό επακόλουθο είναι η διέγερση της διαδικασίας της γηράνσεως με μείωση της ελαστικότητας του δέρματος. Καθώς καταστρέφεται η ελαστικότητα του κολλαγόνου, το δέρμα σακουλιάζει και τα διάφορα όργανα του σώματος γίνονται πιο άκαμπτα.

Μια ακόμη πιο πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα περιοδικό American Journal of Public Health συνδέει τα σακχαρούχα αναψυκτικά με το κόντεμα των τελομερών και άρα με την γρηγορότερη γήρανση των κυττάρων.Συγκεκριμένα, δείχνει ότι η κατανάλωση αναψυκτικών με ζάχαρη μπορεί να προκαλέσει ισάξια γήρανση με αυτήν που προκαλεί το κάπνισμα.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο βρήκαν πως όσοι κατανάλωναν 350 ml αναψυκτικών την ημέρα παρουσίαζαν αλλαγές στο DNA, οι οποίες έκαναν τα κύτταρα 4,6 χρόνια γηραιότερα σε σύγκριση με το φυσιολογικό.

Οι επιστήμονες ζήτησαν από 5.309 υγιείς ενηλίκους ηλικίας 20-65 ετών να δηλώσουν την κατανάλωση αναψυκτικών που έκαναν. Παράλληλα εξέτασαν το DNA σε δείγμα λευκών αιμοσφαιρίων τους. Οπως προέκυψε τα τελομερή ήταν πιο κοντά στα άτομα που έπιναν συχνά αναψυκτικά.

Τα τελομερή βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων και τα προστατεύουν από βλάβες. Καθώς γερνάμε, τα τελομερή κονταίνουν όλο και περισσότερο και αυτό αποτελεί μια από τις αιτίες των χρόνιων ασθενειών.

Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα μελέτες στις οποίες θα προσπαθήσουν να αποδείξουν οριστικά ότι μια διατροφή με πολύ ζάχαρη μπορεί πράγματι να αποτελεί την αιτία των κοντών τελομερών και κατ’επέκταση πρόωρης γήρανσης. Αν η ζάχαρη που βρίσκεται σχεδόν σε κάθε επεξεργασμένο τρόφιμο που καταναλώνουμε καθημερινά την τελευταία δεκαετία, είχε τέτοια επίδραση ,όπως τα αναψυκτικά σε υγίείς ανθρώπους ηλικίας 20 έως 65 ετών σαν αυτούς που πήραν μέρος στην έρευνα με τα αναψυκτικά, σκεφτείτε τι επίδραση μπορεί να έχει η υπερκατανάλωση ζάχαρης στην μελλοντική υγεία των παιδιών του σήμερα!

Βιβλιογραφία

Bucala R. Diabetes, aging, and their tissue complications. J Clin Invest. 2014 May 1;124(5):1887-8

Leung CW et al. Soda and Cell Aging: Associations Between Sugar-Sweetened Beverage Consumption and Leukocyte Telomere Length in Healthy Adults From the National Health and Nutrition Examination Surveys. Am J Public Health. 2014 Oct 16:e1-e7.

Simm A. Protein glycation during aging and in cardiovascular disease. J Proteomics. 2013 Oct 30;92:248-59.