ΚΕΤΟΓΟΝΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ …μια επαναστατική δίαιτα!

Γνωρίζατε ότι η γλυκόζη δεν είναι ο μόνος τρόπος να πάρει ενέργεια το σώμα μας και ότι τα λιπαρά που αποφεύγονται σε δίαιτες μπορούν να γίνουν τρόπος αδυνατίσματος;

Κι όμως αυτό συμβαίνει στην κετογονική δίαιτα όπου η επαναστατική της νοοτροπία βασίζεται στην αντικατάσταση υδατανθράκων με λιπαρά οξέα.

Ας δούμε όμως πότε ξεκίνησε η δίαιτα αυτή..

Το 1920 αναπτύχθηκε ως ολοκληρωμένη θεραπεία για την επιληψία σε παιδιά καθώς και σε ανθρώπους με καρκίνο, διαβήτη και νόσο του αλτσχάιμερ. Ωστόσο τη δεκαετία του 1970 άρχισε η δίαιτα αυτή να συνδέεται με την απώλεια βάρους και να αρχίζει να διαδίδεται ανά τον κόσμο.

Τι είναι η κετογονική δίαιτα;

Η κετογονική δίαιτα περιλαμβάνει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, αλλά υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, καθώς και περιορισμένη ποσότητα πρωτεΐνης. Δηλαδή, περίπου το 60% έως 80% των θερμίδων προέρχονται από τα λιπαρά και περιλαμβάνει λιγότερο από 50 γραμμάρια υδατάνθρακα την ημέρα για να οδηγηθεί ο οργανισμός μας στη μεταβολική κατάσταση της κέτωσης, δηλαδή την παραγωγή κετόνων στον οργανισμό.

Η διαδικασία της κέτωσης

Σε μια καθημερινή διατροφή ο οργανισμός μας έχει ως κύρια πηγή ενέργειας την γλυκόζη, η οποία λαμβάνεται με την κατανάλωση υδατανθράκων. Με την κετογονική δίαιτα η πρόσληψη των υδατανθράκων είναι σε χαμηλά επίπεδα οπότε ο οργανισμός δεν έχει διαθέσιμη γλυκόζη για καύση, τα επίπεδα ινσουλίνης μειώνονται και το σώμα αρχίζει να χρησιμοποιεί το λίπος ως κύριο καύσιμο και πηγή ενέργειας απελευθερώνοντας με αυτό τον τρόπο τις κετόνες. Όταν οι κετόνες είναι η βασική πηγή καύσης του σώματος συμβαίνει η κέτωση, γι αυτό και το όνομα κετο-γονική δίαιτα.

ΟΦΕΛΗ στην υγεία

• Απώλεια βάρους: η κετογονική δίαιτα μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε περισσότερο βάρος τους πρώτους 6 μήνες σε σχέση με άλλη δίαιτα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι χρειάζονται περισσότερες θερμίδες για να αλλάξει το λίπος σε ενέργεια από ότι να αλλάξει τους υδατάνθρακες σε ενέργεια.

• Περιορισμένη όρεξη για φαγητό: Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και πρωτεΐνες μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε το αίσθημα κορεσμού οπότε να μην υπάρχει διαρκώς η αίσθηση της πείνας.

• Ρύθμιση σακχάρου, ινσουλίνης στο αίμα: η δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες βοηθά στη διατήρηση του σακχάρου σε χαμηλά επίπεδα στο αίμα, αλλά όταν το σώμα καίει λίπος για ενέργεια παράγονται ενώσεις που ονομάζονται κετόνες . Αν έχετε διαβήτη τύπου 1 οι πολλές κετόνες στο αίμα μπορούν να έχουν επιπτώσεις στην υγεία σας γι αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει συνεργασία με κάποιον ειδικό αν θέλετε να ακολουθήσετε την κετογονική διατροφή.

• Βελτίωση των επιπέδων τριγλυκεριδίων και χοληστερίνης: Κι όμως όσο ασυνήθιστο και να φαίνεται μια δίαιτα με την περισσότερη κατανάλωση λίπους-όχι κορεσμένων λιπαρών- αυξάνει την «καλή» χοληστερόλη και μειώνει την «κακή», αφού τα επίπεδα ινσουλίνης παραμένουν χαμηλά και εμποδίζεται η παραγωγή χοληστερίνης.

• Πρόληψη Καρκίνου: η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που επιτρέπει στο σώμα μας να αποθηκεύει ή να χρησιμοποιεί την γλυκόζη ως καύσιμο. Με την κετογονική δίαιτα καίγεται γρήγορα η γλυκόζη αφού δεν υπάρχει σε μεγάλα επίπεδα στον οργανισμό, οπότε δεν αποθηκεύεται και κατά συνέπεια το σώμα μας παράγει λιγότερη ινσουλίνη. Αυτά τα χαμηλά επίπεδα ινσουλίνης επιβραδύνουν ή και αποτρέπουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.

• Πολυκυστικές ωοθήκες : επειδή η ινσουλίνη παίζει βασικό ρόλο για την εμφάνιση των πολυκυστικών, η κετογονική δίαιτα συμβάλλει στη θεραπεία τους, μαζί με άσκηση και απώλεια βάρους.                                                                   

• Ακμή: η χαμηλή κατανάλωση ζάχαρης και μεταποιημένων φαγητών καθώς και τα χαμηλά επίπεδα ινσουλίνης καταστέλλουν την εμφάνιση ακμής.

• Άσκηση: σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες η κετογονική δίαιτα βοηθάει τους αθλητές, επειδή η καύση των κετονών που πραγματοποιείται, αυξάνει την ποσότητα του οξυγόνου στο αίμα και βοηθάει στην αναλογία των μυών προς το λίπος με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι αντοχές και το σώμα να ‘δουλεύει’ πιο σκληρά.

Η κετογονική δίαιτα επίσης βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου, συμβάλλει στην καθαρή σκέψη του εγκεφάλου, καθώς επηρεάζει θετικά και τη διάθεση μας.

ΠΙΘΑΝΕΣ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Στην αρχή της δίαιτας μπορούν να παρουσιαστούν συμπτώματα αφυδάτωσης, κόπωσης, ζάλης, κακής διάθεσης, ευερεθιστότητας, ναυτίας, μυϊκού πόνου, δυσκοιλιότητας και αυτά γιατί ο οργανισμός αρχίζει να αλλάζει την διαδικασία καύσης υδατάνθρακα ως πηγή ενέργειας και χρησιμοποιεί το αποθηκευμένο λίπος αντί αυτού. Η μακροχρόνια χρήση της δίαιτας αυτής εγκυμονεί κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά, οστεοπόρωση, αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος, χαμηλή αρτηριακή πίεση και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.

Η πρόσληψη τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη χοληστερόλη LDL γι αυτό στη διατροφή πρέπει να περιλαμβάνονται κυρίως τροφές με χαμηλά λιπαρά.

Επίσης δεν έχουν ακόμα απαντηθεί από τις επιστημονικές μελέτες όλα τα ερωτήματα που αφορούν τη δίαιτα αυτή,  όπως αν είναι ασφαλής σε  ασθενείς που πάσχουν από ασθένειες του ήπατος και των νεφρών, αν αυτή τη διατροφή μπορούν να την ακολουθήσουν οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι εγκυμονούσες καθώς και οι γυναίκες που θηλάζουν. Οπότε χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να αποδειχτούν τα οφέλη στην υγεία της κετογονικής διατροφής.

(Κετογονική δίαιτα..μια επαναστατική δίαιτα)

Τροφές που επιτρέπονται

Κρέας: Κόκκινο κρέας, μπριζόλα, ζαμπόν, λουκάνικο, μπέικον, κοτόπουλο

Λιπαρά ψάρια: σολομός, πέστροφα, τόνος και σκουμπρί.

Αυγά

Βούτυρο

Τυριά: σκληρά τυριά και κότατζ, μοτσαρέλλα, παρμεζάνα

Ξηροί καρποί και σπόροι

Ελαιόλαδο

Λάδι καρύδας, αβοκάντο

Αβοκάντο

Μη αμυλούχα λαχανικά : σέσκουλο, λαχανίδα, σπανάκι, μαρούλι, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, σπαράγγια, κρεμμύδι, τομάτα, πιπεριές, αγγούρια, σέλινο

Μπαχαρικά

Μαύρη σοκολάτα, , σκόνη κακάο, καφές και τσάι χωρίς ζάχαρη

Μη σακχαρούχα ποτά

Τροφές που ΔΕΝ επιτρέπονται:

Επεξεργασμένο άμυλο και προϊόντα αλεύρου: ψωμί, ρύζι, δημητριακά, ζυμαρικά

Υψηλής περιεκτικότητα ζάχαρης: χυμός φρούτων, smoothies, κέικ

Όσπρια : φασόλια, φακές , αρακάς , σπόροι σόγιας

Φρούτα : εκτός από φράουλες και τύπου berries

Αμυλούχα λαχανικά: πατάτες, γλυκοπατάτες, καρότα, παντζάρια, καλαμπόκι

Αλκοολούχα ποτά

Γαλακτοκομικά: γιαούρτι, γάλα, παγωτό

(Κετογονική δίαιτα..μια επαναστατική δίαιτα)

Συμπέρασμα

Η κετογονική δίαιτα είναι ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα διατροφής στην οποία οι κετόνες παίρνουν τον ρόλο της γλυκόζης για την παραγωγή ενέργειας. Παρόλο που η διατροφή αυτή έχει κάποια οφέλη , μια μεσογειακή διατροφή είναι ένα πιο ισορροπημένο πρόγραμμα, πιο ταιριαστό στην κουλτούρα μας και πιο προσαρμοσμένο στις ανάγκες μας. Αν βέβαια σας ταιριάζει ένα τέτοιο πρόγραμμα διατροφής όπως αυτό της κετογονικής θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας όλες τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να προκύψουν γι αυτό θα πρέπει να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό πριν το ξεκινήσετε για να σας καθοδηγήσει σωστά και να έχετε τα επιθυμητά αποτελέσματα.

#Κετογονική δίαιτα..μια επαναστατική δίαιτα

Πηγές

1. John C Mavropoulos, William S Yancy, Juanita Hepburn, Eric C Westman. The effects of a low-carbohydrate, ketogenic diet on the polycystic ovary syndrome: A pilot studyNutr Metab (Lond). 2005; 2: 35. [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1334192/]
2. Leanne Vogel ‘The complete guide to a high-fat diet the Keto Diet’ Victory Belt Publishing Inc. Las Vegas , Copyright 2017 Leanne Vogel
3. Antonio Paoli . Ketogenic Diet for Obesity: Friend or Foe? Int J Environ Res Public Health. 2014 Feb; 11(2): 2092–2107. [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3945587/]
4. https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/healthy-weight/diet-reviews/ketogenic-diet/
5. Eric C Westman, William S Yancy, Jr, John C Mavropoulos, Megan Marquart, Jennifer R McDuffie. The effect of a low-carbohydrate, ketogenic diet versus a low-glycemic index diet on glycemic control in type 2 diabetes mellitus. Nutr Metab (Lond). 2008; 5: 36 [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2633336/]
6. A Paoli, K Grimaldi, L Toniolo, M Canato, A Bianco, A Fratter. Nutrition and acne: therapeutic potential of ketogenic diets [https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22327146/]
7. Weihua Zhou, Purna Mukherjee, Michael A Kiebish, William T Markis, John G Mantis, Thomas N Seyfried.The calorically restricted ketogenic diet, an effective alternative therapy for malignant brain cancer. Nutr Metab (Lond). 2007; 4: 5 [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1819381/]
8. Rainer J Klement . Calorie or carbohydrate restriction? The ketogenic diet as another option for supportive cancer treatment.2013;18(9):1056 [https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24062422/]
9. A A Gibson, R V Seimon, C M Y Lee, J Ayre, J Franklin, T P Markovic, I D Caterson, A Sainsbury Do ketogenic diets really suppress appetite? A systematic review and meta-analysis.2015 Jan;16(1):64-76 [https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25402637/]