Γιατί οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να ενδίδουν σε «διατροφικούς πειρασμούς»;

Φαίνεται λογικό, ειδικά στη χώρα μας, όπου έχει επικρατήσει εδώ και δεκαετίες η άποψη ότι η γυναίκα πρέπει να τρώει ό,τι επιθυμεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, να ενδίδει σε κάθε διατροφικό πειρασμό με το πρόσχημα ότι «τρώει για δυο». Ωστόσο, η διατροφική ανισορροπία και η αύξηση του βάρους της εγκύου σύμφωνα με έρευνες, όχι μόνο δεν προάγει την υγιή ανάπτυξη του εμβρύου, αντίθετα επιβαρύνει το έμβρυο και αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.

Οι περισσότερες έγκυες δηλώνουν ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλάζουν διατροφικές συνήθειες ή νιώσουν έναν ακατανίκητο πόθο για συγκεκριμένα τρόφιμα, τις λεγόμενες «λιγούρες» της εγκυμοσύνης. Το σώμα τους ζητάει απεγνωσμένα ορισμένα τρόφιμα και θα πρέπει να τα καταναλώσουν «εδώ και τώρα»!

Τι είναι σημαίνουν οι λιγούρες μιας εγκύου;

Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η λαχτάρα για συγκεκριμένα τρόφιμα πιθανόν να σχετίζεται με έλλειψη ενός μικροθρεπτικού συστατικού στο οποίο παρουσιάζει έλλειψη η έγκυος γυναίκα.  Για παράδειγμα, αν λιγουρεύεται τροφές όπως το κόκκινο κρέας ή οι φακές που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο πιθανόν ο οργανισμός σας να έχει ανάγκη από σίδηρο. Αν έχει την τάση να τρώει γλακατοκομικά, γιαούρτι, τυρί, ταχίνι πιθανόν να χρειάζεται περισσότερο ασβέστιο.

Σύμφωνα με άλλους επιστήμονες μια τέτοια πεποίθηση δεν αποδεικνύεται από πλήθος επιστημονικών ερευνών, ώστε να καταστεί επιστημονικά αποδεδειγμένη. «Αν ήταν έτσι όλοι οι άνθρωποι που είχαν ανάγκη από ασβέστιο θα αναζητούσαν περισσότερο μπρόκολο και λιγότερη σοκολάτα», τονίζει η Dr. Brown.

Το να ζητήσει μια έγκυος μια φέτα καρπούζι μέσα στο χειμώνα μπορεί να δικαιολογηθεί, όμως η καθημερινή ανάγκη για γλυκά ή αλμυρά τρόφιμα δεν δικαιολογείται σύμφωνα με σχετική έρευνα.

Όσο πιο συχνά οι γυναίκες ενδίδουν στους εν λόγω πόθους τους, τόσο πιο εύκολα κερδίζουν βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης υποστηρίζει πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 20 Μαΐου, στο επιστημονικό περιοδικό Appetite.

Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι όσο πιο πολλά κιλά πάρει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τόσο πιο δύσκολα θα μπορέσει να τα χάσει μετά τον τοκετό.

Επίσης, το 40 έως 60 % των γυναικών παίρνουν περισσότερο βάρος από το φυσιολογικό κατά τη διάρκεια της κύησης με αποτέλεσμα, κάποια από αυτά τα παραπανίσια κιλά να μένουν και μετά τον τοκετό.

Εκτιμάται ότι το 50 με 90 % των εγκύων τρώνε όλα τα τρόφιμα που τους μυρίζουν και τα μεταφράζουν ως λιγούρες στις Η.Π.Α., σύμφωνα με τους ερευνητές με επικεφαλής Natalia Orloff, μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα Κλινικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Albany στη Νέα Υόρκη.

Σκοπός της έρευνας ήταν η συσχέτιση μεταξύ των συχνών λιγούρων των εγκύων γυναικών με την αύξηση του βάρους τους πέρνα του φυσιολογικού.

Οι ερευνητές ζήτησαν από δυο ομάδες εγκύων γυναικών, 43 που συμμετείχαν στην έρευνα online και 40 που συμμετείχαν στην έρευνα μέσω του νοσοκομείου. Οι εξεταζόμενες κατέγραφαν τις διατροφικές τους επιθυμίες ανάμεσα σε διάφορες κατηγορίες τροφίμων μέσω ερωτηματολογίων.

Οι ερωτήσεις των ερωτηματολογίων ήταν σχετικά με το πόσο συχνά οι γυναίκες λαχταρούσαν τρόφιμα από τέσσερις διαφορετικές κατηγορίες (γλυκά, υδατάνθρακες και άμυλα, junk food και υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά τρόφιμα), καθώς και πόσο συχνά ενέδιδαν σε αυτούς τους πόθους. Οι γυναίκες είχαν τη δυνατότητα να συμπληρώνουν τα ερωτηματολόγια της έρευνας μία φορά ανά τρίμηνο.

Ο μέσος όρος και των δυο ομάδων ήταν στατιστικά όμοιος. Στην πρώτη ομάδα ο μέσος όρος ήταν τα 31 και στη δεύτερη τα 30 έτη.

Οι ερευνητές υπολόγισαν τον Δείκτη Μάζας Σώματος κάθε γυναίκας (ΔΜΣ) με βάση το ύψος και το βάρος τους πριν από την εγκυμοσύνη. Με βάση την ΔΜΣ κάθε γυναίκας, οι ερευνητές στη συνέχεια προσδιόρισαν το κατάλληλο ποσό του βάρους που μπορούσε να προλάβει η κάθε γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.

Τα αποτελέσματα:

Η λαχτάρα για γλυκά και junk foods ήταν κοινή στις περισσότερες γυναίκες και μάλιστα σε αυτές τις δυο κατηγορίες τροφίμων ήταν που ενέδιδαν και συχνότερα οι εξεταζόμενες. Τα τρόφιμα που βρίσκονταν στην κορυφή της λίστας των προτιμήσεών τους ήταν η σοκολάτα, η πίτσα,  τα μπισκότα και τα παγωτά.

Επίσης, όσο πιο συχνά οι έγκυες ανέφεραν ένα τρόφιμο και το λαχταρούσαν, τόσο πιο συχνά το κατανάλωναν κιόλας.

Όσον αφορά στην αύξηση του βάρους τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι γυναίκες που είχαν πάρει περισσότερο βάρος κατά τη διάρκεια της κύησης ήταν αυτές που ανέφεραν και τις περισσότερες λιγούρες.

Ωστόσο ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης λιγούρων στις έγκυες συνδέθηκε με αύξηση του βάρους στις έγκυες που απαντούσαν τα ερωτηματολόγια online και όχι στην ομάδα του νοσοκομείου.  Η πιθανή εξήγηση για αυτό το φαινόμενο που δίνουν οι ερευνητές είναι πιθανόν διότι οι γυναίκες της ομάδας του νοσοκομείου ξεκίνησαν με μεγαλύτερο βάρος την κύησή τους σε σχέση με τις γυναίκες που απαντούσαν τα online ερωτηματολόγια. Τα δυο δείγματα είχαν μια διαφοροποίηση. Για παράδειγμα οι γυναίκες της ομάδας του νοσοκομείου είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι παχύσαρκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Επίσης το 60% των γυναικών του νοσοκομείου ήταν Μαύρες ενώ στην ομάδα του online δείγματος το 93 % ήταν λευκές. Οι μαύρες γυναίκες φαίνεται πως έχουν την τάση να παχαίνουν περισσότερο κατά την εγκυμοσύνη σε σχέση με τις λευκές γυναίκες.

Σε κάθε περίπτωση τα ευρήματα δείχνουν ότι η διαχείριση του βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα πρέπει να συνοδεύεται από συγκεκριμένες δεξιότητες και στρατηγικές από τους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι θα πρέπει να βοηθούν τις έγκυες να διαχειρίζονται καλύτερα τον έντονο πόθο τους για συγκεκριμένα τρόφιμα και να προάγουν την ισορροπημένη διατροφή που εξασφαλίζει στο κύημα όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να αναπτυχθεί σωστά.

Μπορεί να είναι δύσκολο να ελεγχθεί, μια λαχτάρα για ένα φαγητό, όμως οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι στρατηγικές που αποσπούν ένα άτομο από μια λαχτάρα για φαγητό, όπως το να ακολουθήσει μια αγαπημένη φυσική δραστηριότητα ή να παίξει ένα παιχνίδι, ακόμα και να κοιμηθεί περισσότερες ώρες  μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στη μείωση των λιγούρων. Ακόμη η αντικατάσταση μιας γλυκιάς γεύσης από μια σοκολάτα με τη γλυκιά γεύση ενός φρούτου ή ενός αλμυρού burger με ένα τοστ ολικής αλέσεως μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά στην διαχείριση του βάρους της εγκύου.